1122- Neden ancak özgür bir insan onurlu bir hayat yaşayabilir?

İnsanın kendi aklı ve iradesiyle bağımsız olarak hareket edebilmesi, karar verebilmesidir. Yani dış baskılardan uzak kendisi istediği için yapabilmesidir. Onurlu bir yaşam ise insanın kendisine, etrafına saygı duyarak, adil, dürüst bir şekilde yaşamasıdır. Onurlu bir insan kendi değerlerinden ne oluşa olsun vazgeçmez. İşte bu noktada özgürlük ve onur kavramı birleşmektedir. Kişi kendi düşüncelerini savunabilmesi, buna uygun yaşayabilmesi için özgür olmalı ve kendi kararlarına uygun yaşayabilmelidir.

Jean-Jacques Rousseau özgürlük için “İnsan özgür doğar ama her yerde zincire vurulmuştur.” demiştir. Bu sözle insanların özgür canlılar olduğunu ancak toplum ve çevrenin baskıları ile özgürlüğün kısıtlandığını dile getirmiştir. Bu aslında insanın onurunu da kaybetmesine sebep olur. Kendi seçimleriyle yaşayamayan insan başkalarının seçimleriyle yaşayamaya mahkum olur. Bu insanın onurlu bir yaşam sürmesine engel olur.

Immual Kant ise özgürlüğü ”İnsanın kendi aklına ve ahlaki yasasına göre davranabilme yetisidir.” demiştir. İnsan aklı ve vicdanı ile de karar alabilmesi de özgürlüktür.  Yani insanın sadece çevre ve dış baskılardan kurtulması değil kendi içindeki engellerden de kurtulmalıdır. İnsanın kendi çıkarlarına, korkularını, isteklerini göz ardı ederek doğru ve vicdanlı karar vermesi kişinin dürüst, doğru ve adil yaşamasına sebep olur bu da onurlu bir hayat demektir.

Onur insanın kendisine saygı duymasıdır aynı zamanda. Kant insanı bir araç değil bir amaç olduğunu söyler. Bu insanları bir çıkar uğruna kullanmak yani bir araç olarak kullanılmaması gerektiğini, insanı kendi başına değerleriyle görmek ve saygı göstermeyi, onları amaç olarak görmemizi söyler. İnsanları araç olarak görmek hem onlara hem de kendimizi yaptığımız saygısızlıktır. Başkalarını amaç olarak görmek kendimizi de amaç olarak görmek demektir. Saygı onurlu bir yaşamın için şarttır.

Özgürlük sorumlulukları da beraberinde getirir. Özgür bir insan yaptıklarının sorumluluklarını üstlenir bu da onu onurlu kılar. Adaletsizliğe karşı sessiz kalmamak, kendi çıkarın için bile yanlış yapmamak insanı özgür ve onurlu yapar. Örneğin Sokrates’in idam cezası aldığında bile kendi doğrularını vazgeçmemesi bu duruma örnektir. Sokrates kendi iradesi ile ölmeyi seçmiş ve onurunu korumuştur. Bunlar onur ile özgürlüğün bir bütün olduğunun örneğidir.

Sonuç olarak filozofların sözleri, örnekler tek bir noktaya çıkmaktadır. Onurlu yaşamak ancak özgür bir ortamda gerçekleşebilir.

Adı Soyadı: Begüm Çiçek

Sınıf / No: 11/B – 1122